Muzeum Mazowieckie w Płocku
Muzeum Mazowieckie w Płocku – powstanie
Historia Muzeum w Płocku sięga już pierwszej połowy XIX wieku. To właśnie w 1821 roku członkowie Towarzystwa Naukowego w Płocku podjęli inicjatywę stworzenia muzeum. Dzięki reskryptowi nr 1/7097 Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Królestwa Polskiego, instytucja ta stała się najstarszym muzeum publicznym w Polsce, które powstało na mocy decyzji władz Królestwa Polskiego. Wtedy nadano mu nazwę „Muzeum Publiczne i Szkolne Województwa Płockiego”, odzwierciedlając pochodzenie zbiorów, które były wynikiem połączenia różnych kolekcji, takich jak historyczne, geologiczne czy naukowe, zgromadzonych przez członków Towarzystwa Naukowego w Płocku oraz Szkołę Wojewódzką Płocką. Eksponaty były umieszczone w budynku szkolnym, który służył zarówno jako miejsce nauki, jak i jako przestrzeń wystawowa.
Muzeum funkcjonowało do roku 1836, kiedy to jego działalność uległa zawieszeniu.
Wznowienie Działalności
Ponowne otwarcie płockiego muzeum miało miejsce w 1907 roku, równocześnie z reaktywowaniem Towarzystwa Naukowego w Płocku. W celu realizacji swoich celów oświatowych i naukowych, Towarzystwo zakupiło w 1908 roku kamienicę przy Rynku Kanonicznym nr 8, którą otwarto dla zwiedzających w 1912 roku. Wówczas pojawiła się ekspozycja muzealna, która zawierała obiekty z zakresu geologii, przyrody, archeologii oraz historii, dokumentujące historię Mazowsza.
Zbiory muzealne szybko się rozrastały dzięki darowiznom i zaangażowaniu członków Towarzystwa. W 1923 roku potrzebne było już 13 sal wystawowych. W 1928 roku nadano muzeum nową nazwę „Muzeum Mazowsza Płockiego im. prof. Ignacego Mościckiego, Prezydenta Rzeczypospolitej”. W 1930 roku muzeum zakupiło kolejny budynek, który pomieścił zbiory przyrodnicze, etnograficzne i archeologiczne. Jednak eksponaty o charakterze historycznym i kulturalnym nadal prezentowano w siedzibie przy Rynku Kanonicznym 8.
Czasy Okupacji Niemieckiej
Podczas okupacji niemieckiej zbiory muzealne ucierpiały. Choć nie były one likwidowane, to niektóre z nich, zwłaszcza te związane z przyrodą, były zaniedbywane. Część zbiorów historyczno-kulturalnych, takich jak broń czy ceramika polska, została zniszczona. Władze niemieckie przejęły budynki muzeum, które wykorzystano na potrzeby administracyjne.
Muzeum Mazowieckie Po Wojnie
Po zakończeniu wojny, zbiory muzealne zostały odbudowane i zorganizowano na nowo ekspozycję, która została otwarta już w grudniu 1945 roku.
W 1949 roku Muzeum Mazowieckie zostało upaństwowione i podporządkowane Muzeum Narodowemu w Warszawie, a jego nazwa zmieniła się na „Muzeum Mazowsza Płockiego”. Następnie, w latach 50-tych i na początku lat 60-tych, muzeum borykało się z trudnościami finansowymi. Niemniej jednak, udało się otworzyć nowe działy, takie jak archeologia, przyroda, geologia i historia.
Następnie przyszedł okres rozwoju muzeum, w którym zakupiono nową siedzibę w Zamku Książąt Mazowieckich, a także dodano nową specjalizację, związaną ze sztuką secesyjną. W 2004 roku muzeum ponownie zmieniło swoją siedzibę, przenosząc się do kamienicy przy Tumskiej 8. Od tego momentu, placówka ta jest dedykowana sztuce secesyjnej i sztuce Młodej Polski.
Muzeum Mazowieckie posiada wiele oddziałów – jednym z nich jest Skansen Osadnictwa Nadwiślańskiego w Wiączeminie Polskim.
